Monday, March 16, 2009

"Женерал Моторс"-ын тухай таван сонирхолтой баримт


"Женерал моторс"/ЖМ/-ын тухай удахгүй үлгэр домог зохионо, энэ нь ч дэмий хэрэг биш, юу гэвэл автомашин үйлдвэрлэдэг гурван томоохон концернын хамгийн хүчирхэг нь юм. Дашрамд дурдахад, уг концерн байгуулагдаад өнгөрсөн оны есдүгээр сард 100 орчим жил болжээ. Компани оршин тогтнож ирсэн бүхий л хугацаандаа энэ жил хамгийн их хохирол хүлээсэн бөгөөд ийм аварга том үйлдвэрүүд ч мөнгөний тогтолцооны дампуурлын нөхцөлд тэсч чаддаггүй бололтой. "ЖМ"-ын хамт өөр хоёр аварга том концерн - "Форд", "Крайслер"-т бэрхшээл эхэлжээ.

Юу ч болж байсан гэсэн "ЖМ"-ын түүх бол өгсөлт, уруудалтын урт цуваа бөгөөд гэхдээ өгсөлт нь уруудалтаасаа хавьгүй их байсан нь үнэн. "ЖМ"-ын амжилттай үйл ажиллагаа олон хүчин зүйлтэй холбоотой нь мэдээж, эдгээрээс зарим нь одоо болтол тун бүрхэг байсан юм.

"ЖМ" авто-зээл гэдэг ойлголтыг анх нэвтрүүлжээ
Хүссэн машинаа худалдан авахад нь худалдан авагчдад, машинаа түргэн борлуулахад нь үйлдвэрүүдэд туслах үүднээс хүн амд зориулсан зээлийн шинэ систем нэвтрүүлэхээр бүр 1919 онд "ЖМ" компанийн удирдлага шийдвэрлэжээ. Энэ санаа нь шинэ шинэ боломж нээж, эрчимтэй хөгжих эхлэлийг компанид олгосон байна.

Удалгүй автомашин үйлдвэрлэгч олон компани буюу бараг бүгдээрээ "ЖМ"-ын жишээг дагажээ. Генри Форд болон түүний хүү Эдзель Форд нар зээлийн системийг худалдан авагчдад болон нийт эдийн засгийн хувьд хортой зүйл хэмээн үзэж байсан учир "Форд" компани энэ санааг удаан хугацаагаар эсэргүүцэж байсан байна.

"ЖМ" уурын тэргийг "алжээ"

"ЖМ" компанийн боловсронгуй болгосон дизель хөдөлгүүрийг барагцаалбал 1930 од нийтэд үзүүлсэн байна. Хөдөлгүүрийг нэг хуучин уурын тэргэнд суурилуулснаар, "Барлингтон Зепир" гэдэг зүтгүүр цагт 150 км хурдалж чадсан нь тэд үеийн хувьд үнэхээрийн ер бусын зүйл болжээ. Ийнхүү танилцуулсны дараа чимээ шуугиан, утаа тортогтой уурын тэргээр явахыг хүсэх хүн мэдээжээр байхгүй болж, дизель хөдөлгүүр маш хурдан түгэн тархжээ.

"ЖМ" компани анагаах ухааны хөгжилд тус дөхөм үзүүлсэн байна
"ЖМ" компани анагаах ухааны судалгааг дэмжиж байсан, дэмжсээр ч байгааг мэдэх хүн цөөн. Тухайлбал, тус компанийн ачаар одоо зүрхэнд мэс засал хийх нь ердийн хэрэг болсон билээ. Юу гэвэл, "ЖМ"-ын лабораторийн эрдэмтэд ердийн зүрхийг орлож чадах механик зүрх буюу зүрхэнд мэс засал хийх үед ажиллах "амьд" зүрх боловсруулж чаджээ. Энэ явдал бүр 1952 онд болсон бөгөөд түүнээс хойш олон мянган хүн гарцаагүй
үхлээс аврагдсан байна

"ЖМ" компани устөрөгчийн түлшээр ажилладаг анхны машин хийжээ

Олон хүний мэддэггүй маш олон сонирхолтой үйл явдал энэ компанийн түүхэнд байдаг. Тухайлбал, 1966 онд чухамхүү "ЖМ" компани устөрөгчөөр ажилладаг анхны автомашин хийсэн байна. Энэ машин "Электрован" гэдэг нэртэй байжээ. Анхны машин дамжлагаас гармагц л уг төслийг хаасан байна. Учир нь устөрөгчөөр ажилладаг машин ашиглахад нэлээд аюултай (наанадаж тэр үеийн машины хувьд) бөгөөд тэгэхэд машиныг устөрөгчөөр цэнэглэх хөгжингүй дэд бүтэц байгаагүй (одоо ч байхгүй), бас дээр нь овоохон гэж хэлж болох 3200 орчим кг жинтэй байжээ.

"ЖМ" компани Сар руу анх аялахад тус болжээ.
Үнэхээр чухамхүү "ЖМ" компани НАСА-гийн олон хөтөлбөрт оролцож байсан бөгөөд Сар руу хүн ниссэн нь тэр үеийн хамгийн сонирхолтой хөтөлбөр байсан байна. Сар руу нисэхийн тулд сансрын "Аполлон" хөлгийн системүүдийг улам боловсронгуй болгож, тэр үеийн зарим систем нь "Боинг" загварын нисэх онгоцнуудад хэрэглэгдэж байсан, одоо ч хэрэглэгдэж байгаа ажээ.

МОНЦАМЭ: Я.Сүхбаатар

2 comments:

БОРОО said...

Сайн уу юу байна даа. Харагдаж үзэгдэхээ больлоо шүү

Munkhbayar said...

HeHe Sain sain Joohon ajiltai bolchood l bgad bgamoo

Post a Comment

:
Design by Dzelque Blogger Templates 2008

Design by infinityskins.blogspot.com 2008