Франчайз бизнесийн залилан

Хэрвээ та франчайз худалдан авах гэж байгаа бол чирнингээс болгоомжлоорой
Чирнинг-Энэ нь франчайзыг дампууруулахыг хүлээж, дахин худалдах зорилготойгоор франчайз худалдахыг хэлнэ. Өөрөөр хэлбэл, франчайз эзэмшигч нь бүтээгдэхүүнээс илүү франчайзаа худалдаж мөнгө олохыг хэлнэ.

Энэ асуудал бол дэлхий нийтэд түгээмэл, ялангуяа Австралид их байдаг. Энэ хэрхэн ажиллахыг үзье. Оршин тогтнохоор тэмцэж байгаа франчайз хүлээн авагч илүү удаан хугацаанд франчайзаа ажиллуулж чадах хэдий ч тэднийг алдагдлаар зовоож, франчайз бизнесийг хаалгахаар хүчилдэг. Франчайз эзэмшигч нь тэднийг амжилттай ажиллахад туслах сонирхолгүй бөгөөд тэднийг дампууруулж, хямд үнээр өөр нэг худалдан авагчдад дахин худалдахыг хүснэ. Франчайз эзэмшигч өөр хэн нэгэнд франчайзаа борлуулан дахин хоосруулж, илүү их мөнгө олдог байна. Ихэнх хүмүүсийн хувьд энэ асуудал энгийн байна. Тэд системдээ үлдэх хангалттай мөнгө олж чадахгүй. Ирээдүйд орох орлогыг хоосон амласан учраас тэд түрээсээ төлж, амарч, гэр бүлээ тэжээж чадахгүйд хүрнэ.

Хэрвээ нэг жилийн франчайз эзэмшигчийн эрэлтийг хувь 30 хувьд хүрвэл тэд чирнингээр буруутгагдах магадлалтай болно. Франчайз эзэмшигч нь нэг франчайз хүлээн авагчийг амжилттай ажиллуулахын оронд хоёрыг дампууруулснаас маш их мөнгө олно. Засгийн газар, Франчайзын холбоод болон бусад холбогдох байгууллагууд таныг чирнингээс хамгаалах ажлуудыг бараг хийдэггүй. Мэдээж тодорхой хувийг энэхүү 30 хувиас доогуур барьж байдаг учраас тэд хардалт, сэрдэлтээс зайлсхийж чадна. Энэ бол гэмт хэрэг. Франчайзын ертөнцөд франчайз хүлээн авагчдыг хамгаалсан хууль бараг байдаггүй учраас франчайз бизнесийн худалдааг маш сайн харж, судлах нь чухал. Та хичээл зүтгэлтэй, сэжигтэй болгоомжтой байх хэрэгтэй ба маш их эрсдэлгүйгээр мөнгө олох илүү сайн аргууд олон бий гэдгийг санаарай.

Франчайзын бодомжууд
Хэрэв та сайн франчайз хайж байгаа бол орох гэж байгаа бизнес тань танд үнэхээр таарч байна уу. Магадгүй та дөнгөж хөрөнгө оруулалт хийж байгаа эсвэл франчайзын гэрээ яг таны өмнө байгаа бол зогс бүх зүйлийг нарийн шалгаарай. Бид хуулийн зөвлөгөө өгөх гээгүй боловч экс-франчайз хүлээн авагчийн хувьд та яг хаана байгааг зааж өгье.

Франчайзингийн бизнес саналуудын амжилтай ажилласан түүх маш ховор бөгөөд өнөөдөр бүүр ч багассаар байна. Энэ бүхэн яг л казино тоглохтой адил юм. Ихэнхи хүмүүс мөнгө алдаж, цөөнхи мөнгө хождог ба энэхүү өчүүхэн аз эцэстээ дуусна.

Бэрхшээл юу вэ гэвэл бүх зүйл өмнө нь аль хэдийн хийгдээд бүх зах зээл ханачихсан байдаг. Франчайз эзэмшигчийн гол зорилго бол аль болох их франчайз зарж борлуулах бөгөөд энэ нь франчайз хүлээн авагч үнэхээр орлого болж чадахааргүй хоорондоо маш ойрхон олон нэгжийг бий болгоход хүргэнэ. Франчайз эзэмшигч энэхүү олон франчайз зарснаар мөнгө олж, франчайз нэгжүүд хоорондоо хэр ойрхон байх нь тэдэнд огт хамаагүй. Франчайзд хөрөнгө оруулалт хийснээр түүнээс орлого ашиг бараг олохгүй. Өөрийн бизнестээ болохыг хүсвэл үүнийг өөрөө хий. Эхлэлтэнд чамаас бага мөнгө шаардагдах ба франчайз худалдан авснаас илүү орлоготой байж, амжилт олох боломж илүү өндөр байдаг. Тэдний юу ярьж байгаад бүү итгэ, тэд зөвхөн худалдахыг л хүсдэг. Франчайз худалдан авснаар та өөрийн бизнестэй болно хэмээн ярьдаг боловч үнэндээ та өөрийхөө хийх ажлыг худалдан авч байгаа юм. Аз болж таны сүлжээний цэвэр орлого 15 хувь хүрсэн ч та франчайз эзэмшигчдээ ройэлти төлөх ёстой учраас франчайзор тань таны 50 хувь хамтрагч болох ба та зовж ажиллаж олсон мөнгөө тэдэн өгөх болно. Та үнэндээ тэдний төлөө бизнес хийх лиценз эзэмшсэн гэсэн үг. Франчайзор таны мөнгөөр зах зээлд туршилт хийж, өөрийн бизнесээ өргөтгөх учраас тэд эрсдэлийг үүрэхгүй хэн нэгэнд франчайзын хамгийн сайн санал хэмээн дуулгаж, ятгахыг оролдоно.

Франчайзын луйвар
Та франчайз бизнесийн хохирогч уу? Та дампуурсан франчайз хүлээн авагч уу?
Та франчайз бизнест орж үзээгүй бол энэ яаж сүйрдгийг ойлгоход маш хэцүү. Хүмүүс бүх амьдралдаа цуглуулсан мөнгөө үргэлж алддаг. Хөрөнгө оруулалт, дээр нь байшин, хөрөнгө мөнгөө бүгдийг алддаг бөгөөд биеийн болон оюун санааны хувьд мөн хохирно. Гэр бүл салалт, сүйрсэн харилцаа тэр ч бүү хэл амиа хорлосон тохиолдол ч их гардаг.

Та өөрт байгаа бүх зүйлээр хөрөнгө оруулалт хийж, олон жилийн цаг хугацаа зарцуулж, удахгүй бүх зүйл сайхан болно гэж итгэсээр дампуурсан бизнесээ хадгалсаар байна уу. Франчайзингийн залилангийн олон хохирогчид алдагдлаа багасгахын тулд бизнесээ орхиж чадахгүй, сайжрахыг хүлээж, илүү их хохирол амсдаг байна. Алдсан нэг цент бүр франчайз эзэмшигчийн халаасанд орох болно. Та үргэлжлүүлбэл франчайз эзэмшигчдийн мөнгө өссөөр байна гэдэг нь ойлгомжтой. "Бусад хүн ямар сайн ажиллаж байна" гэж өөртөө байнга хэлсээр та дампуурсан франчайз хүлээн авагч болсноо мэднэ. Эцэст нь та азтай бол энэ асуудлаа өөр нэг хохирогчид худалдах эсвэл цус бага асгаруулахын тулд зүгээр л зогсоох талаар таныг бодоход хүргэнэ. Чамд юу үлдэх вэ гэвэл дахин барьж байгуулахад цаг хугацаа их зарцуулахаар хоосон мөр л байх болно.

Та бүх зүйлээ алдаж, ядуурал, хоосролыг мэдэрч, чамайг ямар амархан хуурсныг мэднэ. Дэлхийд тань шиг хэдэн мянган хүн байгааг та интернэтээс хайж үзээд тайвшрах болно. Олон жилийн хугацаа, санхүүгийн хүндрэлийг орлуулах юу ч байхгүй. Юутай ч үлдсэн хамаагүй хөдөлж, амьдралаа дахин бүтээх хэрэгтэй.

Энэ бүх хууран мэхлэлтээс салсны дараа ч тэдгээр франчайзын залилагчид эргэн тойронд чинь байсаар байх болно. Тэдэнд амьдралаа хянуулахыг бүү зөвшөөрөөрэй. Зөвлөх мэргэжилтэнтэй уулзаж, юунд итгэж байгаа тухайгаа ярих хэрэгтэй. Чи маш их мэдлэгтэй болно.

Бизнесээ алдах нь гэр бүл салалт болон хайртай хүнээ алдахтай адил амьдралын хамгийн том стресс үүсгэгч гэж тооцогддог.

Швейцарийн нэрт сэтгэл судлаач доктор Элезабеф Кубер-Росс бизнесийн сүйрлийн 5 шатлал байдаг гэж үзжээ.

Үгүйсгэл. Энэ нь хамгийн эрүүл шат бөгөөд тухайн хүн өөрөөсөө "Яагаад би гэж" асууж, заналхийлж байгаа стрессийн эсрэг тэмцэх стратеги боловсруулна.

Уур хилэн эсвэл дургүйцэл. Энэ шатанд өөрийгөө буруутгах байдал үүснэ.

Шийдвэрлэлт. Энэ нь "түр эвлэрэх үе" бөгөөд тэд өөрсдийн санаандаа байдлыг ухаж ойлгож, тэдний хийх гэж байгаа алхам амжилттай болоосой гэж боддог байна.

Сэтгэлийн дарамт. Энэ бол жинхэнэ зовлон гунигтай шат бөгөөд сэтгэлээр унаж, ямар ч итгэл найдваргүй байгаагаа мэдэрнэ.

Хүлээн зөвшөөрөлт. Энд бодит байдалтай нүүр тулж, цааш үргэлжлүүлнэ.

Бизнесийн энэхүү алдагдлын муу талыг суралцсан туршлага хэмээн үзэх нь бизнес эрхлэгчийг хурдан тайвшруулж, амьдралынхаа дараагийн алхмыг хийхэд туслана. Цаг хугацаа бол бүхнийг эмчлэгч бөгөөд зөвхөн сайн сайхан зүйлийг бодож, өчүүхэн жижиг хийх зүйл олоод, цагийг зугаатай өнгөрүүлэх хэрэгтэй.

Өнгөрсөн цаг хугацаанд амралтын өдрүүдээр хийж чаддагүй байсан зүйлээ хийгээрэй. Жишээ нь: өдөржин гэр бүлтэйгээ гадуур зугаалж, ямарч ажлын тухай бодолгүйгээр өдрийн хоолоо гэрээс гадуур идэх хэрэгтэй.

Дампуурснаас 9 сарын дараа, чи байнгын ажилтай болж, халаасандаа хэдэн төгрөгтэй болсноор бизнесийн өрөө төлж эхлэнэ. Мөн сарын өмнө улс дотроо аялаж амжсан байх бөгөөд урьд нь мөрөөдөж байсан зүйлдээ зориулах мөнгийг хэмнэснээр нэлээд мөнгө цуглуулах болно. Мэдээж франчайзын залилагчдад хуурагдахаасаа өмнө ямарч бодолгүй шууд худалдаж авч чадах байсан нь ойлгомжтой. Чи ямар нэгэн өөр зүйл хийх хэрэгтэй болно. Тэдгээр хүмүүс чиний амьдралыг хангалттай сүйрүүлсэн болохоор тэдэнтэй дахин харьцахгүй байж, харьцаагаа үргэлжүүлэхийг бүү зөвшөөр. Дампуурсан франчайзын тухай сайтуудаар орж, дампуурсан тухайгаа өөрийн зовлон нэгтэй хүмүүстэй хуваалцах нь сэтгэлийг засах хамгийн үр дүнтэй аргуудын нэг. Франчайз эзэмшигч нар эдгээр сайтуудад дургүй бөгөөд хаалгахыг нууцаар гуйдаг боловч энэ бүхэн ямарч хууль дүрэм зөрчөөгүй учраас хаагдахгүй үлдсээр байна.

Эх сурвалж: Бизнес таймс - Б.Мөнхнаст