Надад хурд хэрэгтэй байна

“Баян аавын зөвлөгөө” номын цуврал “Яаж залуудаа баяжиж, ажил хэргийг орхих вэ” номоос . . .

Өнөөдөр “надад байгаа”, “надад байхгүй” гэдэг баян хоосны ялгааны тухай үгэнд асар их ялгаа байхгүй болжээ. Баян ба ядуу хүмүүсийн гол ялгаа нь тэдний амьдралын төлөвлөгөөнд оршдог болсон. Та аж үйлдвэрийн зууныхаа төлөвлөгөөг яаралгүй хэрэгжүүлж байх үедээ санхүүгийн хувьд өөрсдийн үе тэнгийнхэн ба сэтгэж чаддаг, зөв чиглэлийг хурдан олж чаддаг, шинэ санаануудыг хэрэгжүүлж чаддаг харьцангуй залуу хүмүүсээс санхүүгийн хувьд бүр хол хоцордог байна. Амьдралын хурд жилд 50 мянган долларын орлого олохоор чармайн ажиллаж багйаа 50 настай хүмүүсийн хажуугаар 25 настай саятнууд олноор төрж байгаагаар тайлбарлагдаж байна. Харамсалтай нь эдгээр 50 настангууд өөрсдийн дөнгөн данган ирсэн амьдралын яг тэр галт тэргэнд суух билетийг өөрсдийн хүүхдүүдэд авч өгдөг явдал юм.

Би өөрийн 3 дахь ном “Баян аавын хөрөнгө оруулалтын гарын авлага” номондоо “Хөрөнгө оруулалт-энэ бол төлөвлөгөө” гэж бичсэн байгаа. Олон хүмүүс намайг тэтгэвэрт гарах үед миний орлого буурна гэж ярьдаг. Тэд өөрсдийгөө ядуу байлгах төлөвлөгөөтэй байдаг. Өөрөөр хэлбэл тэд бүх л амьдралын турш өөрийн биеэр чармайн ажиллах төлөвлөгөөтэй байдаг юм. Баян аав “Хэрвээ чи баяжихыг хүсэх юм бол хурдан үйлчлэх төлөвлөгөөтэй байх хэрэгтэй бөгөөд түүний хүчээр чи бага хүч зарж, илүү баян болох ёстой” гэдэг байв.

Яаж хурдан үйлчлэх төлөвлөгөөг бий болгох вэ?
Хурдны галт тэрэг, энгийн галт тэрэг гэж байдаг шиг хурдан ба удаан санаа гэж байдаг. Ажил хэрэг, мөнгөтэй холбогдоод ирхээр ихэнх хүмүүс удаан галт тэргэнд суугаад, яаж хурдан галт тэрэг хажуугаар нь давхин түрүүлж байгааг цонхоор харж суудаг. “Хэрвээ чи хурдан баяжихыг хүсэх юм бол өндөр хурдтай санааг өөрийн төлөвлөгөөнд оруулах ёстой” гэж баян аав байнга хэлдэг.

Эхлээд та өөрийн тэтгэвэрт гарах стратегийг сонгох хэрэгтэй. Хүмүүс надаас ихэвчлэн “Би яаж хөрөнгө оруулалтыг хийж эхлэх вэ, Юунд хөрөнгө оруулах нь дээр вэ” гэж асуудаг. Би хариуд нь “Танд тэтгэвэрт гарах ямар стратеги байна вэ, Ямар насандаа та тэтгэвэрт гарахыг хүсэж байна вэ” гэж асуудаг.

Мэргэжлийн хөрөнгө оруулагчид хөрөнгө оруулж эхлэхээсээ өмнө яаж дараа нь эндээсээ гарах стратегийг эхэлж боловсруулдаг гэж баян аав дандаа хэлдэг. Тэрээр “Дандаа төгсгөлөөс нь эхэлж бай” гэж нэмж хэлсэн. Өөрөөр хэлбэл хөрөнгө оруулж эхлэхээсээ өмнө яаж, хаана, хэзээ, ямар мөнгөтэйгээр эндээс гарч болохоо тооцож байх хэрэгтэй юм. Жуишээ нь амралтаа төлөвлөхөд “Би эхний ээлжинд юу хийх хэрэгтэй вэ” гэж асуувал Та харин хаашаа явахыг хүсэж байна гэж асуух хэрэгтэй. Хэн нэгэн “Би юу сурах ёстой вэ” гэж асуувал Харин та төгссөнийхөө дараа хэн болохыг хүсэж байна вэ гэж асуух ёстой.
“Юунд хөрөнгө оруулахаа шийдэхийн өмнө хэзээ, хаана дүнг нь хэлэлцэхээ тодорхойлох хэрэгтэй. Дараа нь яаж гарах стратегийн мэдлэг бол хөрөнгө оруулалтын чухал дүрэм юм” гэж баян аав хэлдэг.

Хурдны галт тэрэгний билетийг авцгаа
Хэрвээ та амьдралаа юу ч үгүй тэгээс эхэлж, залуудаа баяжиж, ажил хэргээс эрт хөндийрөхгийг хүсэх юм бол тогтмол ажлаас татгалзаж, хурдны галт тэрэгний билет авч суугаарай. Үүний тулд нээлттэй оюун ухаан, уран санааг тэр дор нь хэрэгжүүлэх чадвар, хамгийн үр ашигтай бизнесийг сонгох чадвар, мөн түүнчлэн хөрөнгө оруулалтын салбар дахь боловсрол ба хурдан үйлчилгээтэй төлөвлөгөөнүүд танд хэрэгтэй юм. Тогтвортой ажил ба хөрөнгө оруулалтыг удаан хугацааны төлөвлөгөөгөөр чинээлэг амьдралд хүрэх гэсэн хүмүүс болзсон энэ газраа ирэхдээ ямар ч сэтгэлийн ханамжгүй, баян болох, асар баян болох ямар ч бэлтгэлгүй ирдэг. Магадгүй тэд мөнгөтэй ирдэг боловч энэ түвшинд хүрэх ямар ч үзэл бодолгүй байдаг. “Баян байна гэдэг бол зөвхөн их мөнгөтэй байх асуудал биш юм” гэж баян аав хэлдэг.

Эхнэр бид хоёр чинээлэг амьдралын түвшингээс дээшээ гарахаар шийдсэн. 1985 онд бид ийм зорилго тавьсан бөгөөд төгсгөлөөс нь эхэлж өөрсдийн чөлөөнд гарах стратегийг боловсруулж, хөрөнгө оруулалтын төлөвлөгөө боловсруулсан ба зөвхөн дараа нь л энэ бүхэн рүү орох стратегийг боловсруулсан юм. Энэ бүхнийг бэлэн болсны дараа бид юу хийх, юунаас эхлэхээ мэдэж байсан юм.

Хурдны галт тэрэгнийх шиг хатуу графикийн дагуу чармайн ажилласны дүнд эхнэр маань 37, намайг 47 настай байхад бид зорилгодоо хүрсэн. Төлөвлөгөөгөө зохиогоод хэрэгжүүлэх хүртэл бидэнд 9 жил шаардагдсан юм. 1985 онд бид төлөвлөгөөгөө боловсруулаад хэрэгжүүлж эхэлсэн бөгөөд 1994 онд ажил хэргээс хөндийрсөн. 1985 онд бидний сонгосон төлөвлөгөө биднийг чинээлэг хүмүүсийн түвшинд хүргэсэн бөгөөд бид маш их турш­лага, боловсрол эзэмшсэн ба баян ба хэт баян хүмүүсийн түвшинд хүрэхэд хан­галттайгаар нарийн мэргэшсэн байсан юм.

Хурдны галт тэрэгний дараагийн буудал маань хэт баян хүмүүсийн түвшин бөгөөд бидний төлөвлөснөөр бид үүнд 3 жилийг зарцуулах ёстой байлаа. Онолын хувьд энэ бүх түвшинг дамжсан бидний төлөвлөгөө энгийн. Энэ нь үйлдвэрүүдийг байгуулах ба үл хөдлөх хөрөнгөд хөрөнгө оруулах юм. Бид одоо ч гэсэн энэ ажлыг эрхэлж байна. Энэ төлөвлөгөө хуучин шигээ энгийн чигээрээ үлдсэн бөгөөд бидний туршлага,б оловсролын түвшин нэмэгдсээр байгаа учраас бид хурдаа улам нэмэгдүүлж байгаа ба үйлдвэрүүдийг үүсгэн байгуулж, үл хөдлөх хөрөнгө худалдаж авсаар байна. Өөрөөр хэлбэл бид нар алдаа гаргаж, түүнээ засч, түүнээсээ суралцсаар байна.

Гэтэл хүн амын 90 хувь нь тэтгэвэрт гарахдаа чинээлэг амьдралын түвшингээс доогуур байдаг нь тэд ийм төлөвлөгөөгүйгээр амьдардагт оршдог. Баян, чинээлэг хүмүү­сийн түвшинд хүрэхээр оролдож, мэрийдэг, тэмүүлдэг хүмүүс байдаг ч тэд өөрсдийн төлөвлөгөөг биелүүлж чаддаггүй. Өөрийн хувийн төлөвлөгөөг бий болгох нь чухал бөгөөд өөрийн итгэл ба хүсэл, хүчтэй ба сул талдаа анхаарлаа хандуулах хэрэгтэй. Өөрийн төлөвлөгөөг зохиох үеийн хамгийн анхны алхмуудын нэг бол байгалийн авьяас ба ямар журмаар ажил хэргээ хөтлөн явуулбал амжилтанд хүрэх вэ гэдгийгээ тодорхойлох хэрэгтэй юм.

Ирээдүйг яаж харах вэ?
Лондонгоос Нью-Йоркруу онгоцоор нисэж явахдаа би ИБМ компанийн дээд удирдлагуудын нэгэнтэй зэрэгцээ суудалд таарсан юм. Танилцсаныхаа дараа би түүнээс “Ирээдүйдээ та яаж бэлтгэж байна даа” гэж асуулаа. Тэрээр “Томчуудын хийсэн алдааг л би ирээдүйгээс харж байна гэж” хэлсэн нь хүн бүр өөр өөрийнхөөрөө хардгийг харуулж байгаа юм. Яагаад хүмүүс өөрчлөлтийг олж харж чадахгүй байгаа нь энэ юм. 10 жилийн дараа дэлхий ертөнц ямар болохыг 15 настай одоогийн охид хөвгүүдийг ажигласнаар мэдэж болно. Тэдний нүдээр ертөнцийг харах хэрэгтэй. Тэгснээр та ирээдүйг харах болно. Хэрвээ та өөрийнхөө насны атгаг санаанаас салж, ертөнцийг залуу хүнийхээр харах юм бол огт өөр ертөнцийг олж харах болно. Асар их өөрчлөлт, боломжуудыг олж харах болно. Генри Фордын автомашин, Жон Рокфеллерын нээлт, Билл Гейтсийн компьютер зэргээс хамаагүй илүү баялгийг бүтээх шинэ шинэ бизнесүүд, хөрөнгө оруулалтын салбарууд, шинэ санаанууд төрөх асар их боломжууд бидний өмнө нээгдэхийг харах болно.

Яагаад өнгөрсөн цаг хугацаандаа царцаж болохгүй гэж
Хэрвээ та өнгөрсөндөө царцсан бол таны хөрөнгө оруулах, ажиллах чиг хандлага чинь бас л өнгөрсөндөө царцсан эдийн засгийн салбарлуу хандах болно. Ийм хөрөнгө оруулалт нь таныг баяжуулах битгий хэл улам доош нь чангаана. Цаг хугацаа нь өнгөрсөн үнэт цаас худалдаж авсан хүмүүсийн нэг шалтгаан нь энэ юм.

Юу болж өнгөрөх ёстой вэ?
Хэрвээ та залуудаа баяжиж ажил хэргээ эрт орхихыг хүсэх юм бол болж өнгөрсөн зүйлд биш, харин болох гэж байгаа зүйлд хөрөнгө оруулах хэрэгтэй. Хөрөнгө оруулалтын ертөнцөд эртэч шувуу илүү хоол иддэг гэсэн зарчим үйлчилдэг.

Баян аав намайг “Хэрвээ та нар баяжихыг хүсэх юм бол харааны чадвараа хөгжүүлэх ёстой. Цаг үетэйгээ хөл нийлүүлэн алхахаас гадна ирээдүйрүүгээ харж байх ёстой” гэж хэлдэг байв. Хэрвээ та хэтэрхий удаан хүлээх эсвэл бэлтгэлгүй байх юм бол аятай боломжийг алдах болно. Мөнгөний ертөнцөд зорилгодоо хүрэх аятайхан боломжийн цонх нь нарийхан байдаг. Хэрвээ та цаг хугацаанд царцаж, өнгөрсөнтэйгөө цавуудагдчихсан бөгөөд бизнес, хөрөнгө оруулалтын салбарт ажиллахад зайлшгүй шаардлагатай дадлагаар дутмаг байх юм бол энэ аятайхан боломжийг олж харж чадахгүй. Өнгөрсөнтэйгөө цавуудагдчихсан бол ирээдүйгээ бүрмөсөн алдана гэсэн үг.

Залуудаа баяжиж, ажил хэргээ эрт орхих хүсэлдээ нээлттэй хандаж байгаа бол та одоогоор байхгүй байгаа тэр ирээдүйгээ тооцсон төлөвлөгөө зохиох шаардлагатай. Яг л Жон Рокфеллер автомашины зах зээлийн ирээдүйд бэлтгэсэн шиг, Билл Гейтс, Майкл Делл нар компьютерийн эринд бэлтгэсэн шиг та өөрийн ирээдүйн аятайхан боломжийн төлөө бэлтгэх хэрэгтэй. Хэрвээ та үүнд бэлэн биш бол ямар ч ирээдүйгүй, өнгөрсөнд хөрөнгө оруулна гэсэн үг.

Олон хүнд хуучнаасаа салж, тодорхой биш ирээдүйрүү алхам хийхэд хүнд байдаг. Олон сая хүмүүст дассан хувцас, гэр бүлийнхнийх нь дадсан зуршил, өнгөрсөн үе, хуучин бүхэн нь аюулгүй, найдвартай мэт байдаг. Ийм л учраас хүн амын таваас илүү хувь нь тэтгэвэрт гарахдаа ядуу байдаг. Тэд мөлхөх мэт удаан явагч галт тэргэнд суугаад, өөрсдийн төлөвлөгөөний хамт, өөрсдийн амьдралын эцэс хүртэл яг тэр галт тэргэндээ явсаар ирдэг.

Таны ирээдүй өнөөдөр бүтээгдэж байдаг
Баян аав “Таны ирээдүй мар­гааш юу хий­хээс чинь бус, ха­рин өнөөдөр юу хийж байгаагаар чинь бүтээгдэж бай­даг” гэж хэлдэг. Та өөрөөсөө өнөөд­рийн миний хийж байгаа бүхэн, маргаашийн миний хүсэж байгаа санхүүгийн тэр зорилгод хүргэж чадах уу гэж асуух хэрэгтэй.

Баян аав хуудас цаасан дээр том гол, намайг эрэг дээр нь зогсож байгаагаар зураад “Төлөвлөгөө бол чиний мөрөөдөлд хүргэх гүүр юм. Чиний даалгавар бол энэ төлөвлөгөө бөгөөд гүүр чинь бодит байх ёстой. Хэрвээ чиний хийсэн бүхэн чамайг энэ эрэг дээр л байлгах юм бол чиний мөрөөдөл мөрөөдөл чигээрээ үлдэнэ гэсэн үг. Эхлээд өөрийн төлөвлөгөөг бодитоор хий. Тэгвэл чиний мөрөөдөл биелэх болно” гэсэн.

1985-1994 онуудад Ким бид хоёр төлөвлөгөөгөө бодитоор хийхийг хичээсэн. Бид дайны нисгэгч нар шиг боломж, азын цонх онгоймогц хаахаас нь өмнө амжиж буудах ёстой байв. Хэдийгээр мөнгө дутагдалтай байсан ч бид хоёр яагаад хөлсний ажил хийгээгүй вэ гэвэл бидний төлөвлөгөөнд хөлсөөр ажиллах тухай байгаагүй. Үүний оронд бид семинарт суух, яаж бизнес үүсгэх, яаж үл хөдлөх хөрөнгөнд хөрөнгө оруулах вэ зэрэгт суралцаж байсан. Бидэнд мөнгө байгаагүй ч бид өдөр бүр яаж үйлдвэр байгуулах, яаж үл хөдлөх хөрөнгөнд хөрөнгө оруулах гэдгээр дадлага хийгээд байсан. Ядуу аавын тэтгэвэртээ гарсны дараа нийгмийн хангамжийн албанаас авдагаа нэмэгдүүлэх гэж өөр ажил эрж байсан шиг тийм төлөвлөгөө надад алга. Тэр өөрийн амьдралын замыг ямар нэг ажил хайхад бэлтгэхээс эхэлж байсан бол амьдралаа дуусгахдаа бас л ажил хайж байсан юм. 2020 онд Америкийн сая сая миний үеийн хүмүүс чөлөөнд гараад ядуу аавын хийснийг л хийх болно. Тэд нийгмийн хангамжийн албанаас авдгийгаа нэмэгдүүлэхийн тулд ажил хайх болно. Өнөөдөр хийж байгаа бүхнээ маргааш бас хийх болно.

http://batmunkh.blogmn.net